ادبیات نظری و پیشینه تجربی حمایت اجتماعی

بیشتر تعاریف اولیه از حمایت اجتماعی ریشه در درک افراد ازمحبوبیت و مورد توجه و احترام بودنشان دارد.موس [1] (1973 به نقل از آلبرچت و همکاران) " حمایت را به عنوان احساس فرد از تعلق داشتن، محبوبیت یا مورد قبول واقع شدن، مورد نیاز بودن به خاطر خودش و برای آنچه که می توان انجام دهد " تعریف کرده است. تعریف دیگر از حمایت اجتماعی بر میزان ادراک افراد از محبت و حمایت خانواده و دوستان و اطرافیان وی در مقابل فشارهای روانی و حوادث تأکید می کند. در متداول ترین تعریف از حمایت اجتماعی بر در دسترس بودن و کیفیت ارتباط با افرادی که در مواقع نیاز منابع حمایتی را فراهم می کنند، تأکید دارد. منابع حمایتی موجب می شود که فرد احساس مراقبت، مورد علاقه بودن، عزت نفس و ارزشمند بودن کند که بخشی از شبکه وسیع ارتباطی است(علی پور، 1373).

ساراسون و ساراسون ( 1989 ) دو تن از پژوهشگران نامدار معاصر، حمایت اجتماعی را چنین تعریف­ کرده اند، " این احساس که دیگران آدم را دوست دارند و برایش ارزش قائلند و آماده اند تا در صورت لزوم به او کمک کنند و پشتوانه عاطفی او باشند " ( ابراهیمی قوام ، 1371). حمایت اجتماعی توسط کوب [2] ( 1976) اینگونه تعریف شده است که آن را به عنوان اطلاعاتی می داند که افراد را به باور کردن این مطلب که آنها مورد علاقه­ی اطرافیان بوده و دوست داشتنی، قابل احترام و ارزشمند هستند و از طرفی آنها در یک شبکه ارتباطی سهیم هستند، رهبری می کند. به اعتقاد کوب، حمایت اجتماعی به انتقال های فرد در زندگی یاری می رساند و فرد را از شرایط بیماری زا و موقعیت های مربوط به سلامتی حفظ می کند. حمایت اجتماعی همچنین به عنوان منابعی که از حیث نوع و کارکرد متفاوتند و در دوره های مختلف زندگی فرد توسط سایر افراد تأمین می شوند تعریف می گردد(کهن، سیم[3]، 1985).

فهرست مطالب

چکیده ....
1-1 تعاریف مفاهیم اصلی پژوهش
1-1-1 جوان
سن
1-1-2 حمایت اجتماعی
وابستگی 1
انسجام اجتماعی 2
خود ارزشمندی 2
وصلت و پیوند 2
فرصت رشد و پرورش 3
راهنمایی و مشورت 3
1-1-3 سلامت روان: 3
نشانه هاي جسماني(شکایات جسمانی): 4
اضطراب و بي خوابي : 5
اختلال در کارکرد اجتماعی: 6
افسردگی: 6
1-1-4 ميزان تحصيلات 7
1-1-5 ميزان درآمد ماهيانه 7
1-1-6 جنس 8
1-1-7 وضعیت تاهل 8
2 فصل دوم: ادبیات تحقیق 10
2-1 مقدمه: 10
2-2 ادبیات نظری تحقیق 10
2-2-1 حمایت اجتماعی 10
2-2-1-1ابعاد و انواع حمایت اجتماعی 11
2-2-1-2منابع حمایت اجتماعی 14
2-2-1-3کارکردهای حمایت اجتماعی 14
2-2-1-4عوامل مؤثردر بهره مندی از حمایت اجتماعی 15
2-2-1-5 نظریه های حمایت اجتماعی 16
1.5.1.2.2تئوری های شکل گیری روابط 16
1.1.5.1.2.2 رویکرد های مبادله و انصاف : 17
1. تئوری وابستگی متقابل کلی و تیبات 17
2. تئوری انصاف هاتفیلد 17
3. مدل سرمایه گذاری راسبالت 18
2.1.5.1.2.2رویکرد رشد مرحله ای رابطه 18
1. مدل شکل گیری و گسترش رابطه لوینگر و استوک 19
شکل ‏2 1 طیف شکل گیری و گسترش رابطه لوینگر و اسنوک 19
2 . تئوری نفوذ اجتماعی آلتمن و تیلور 19
شکل ‏2 2 مراحل رشد رابطه آلتمن و تیلور 20
3.1.5.1.2.2 رویکرد علی تعاملی 20
مدل علی تعاملی زوجی: 20
4.1.5.1.2.2 رویکرد تقویت 21
مدل شرطی سازی کلاسیک لات و لات: 21
5.1.5.1.2.2 رویکرد هماهنگی شناختی 21
1. تئوری سازماندهی شناختی هایدر 22
2. تئوری توازن نیوکامب 22
2.5.1.2.2 تئوری های حمایت اجتماعی 22
1.2.5.1.2.2مدلهای مربوط به میزان تغییر در اندازه و جهت حمایت اجتماعی در دوره های زندگی 23
1. تئوری کناره گیری از رابطه 23
2. تئوری بانک حمایتی 23
3. مدل کمبود 23
شکل ‏2 3 مدل کمبود 24
2.2.5.1.2.2مدلهای مربوط به پیامدهای حمایت اجتماعی بر سلامتی 24
1. مدل تأثیر مستقیم( کلی) حمایت 24
شکل ‏2 4مدل تأثیر مستقیم 25
2. مدل تأثیر غیر مستقیم حمایت( فرضیه سپر/ضربه گیر) 25
3.2.5.1.2.2 مدلهای مربوط به نحوه کسب حمایت اجتماعی بر حسب اولویت در رابطه ، جایگزین های روابط از دست رفته یا توافق در روابط 25
1. مدل سلسله مراتبی- جبرانی 25
2. مدل تخصیص وظیفه 26
3. مدل تخصیص کارکردی 26
4. مدل هم چینی مناسب استرس و حمایت اجتماعی 26
شکل ‏2 5 مدل هم چینی مناسب استرس و حمایت اجتماعی کاترونا 27
4.2.5.1.2.2مدلهای مربوط به کاهش یا افزایش حمایت اجتماعی ناشی از تغییر در تعداد پیوندها،عضویت ها و هویت های اجتماعی 27
5. تئوری انسجام اجتماعی 27
شکل ‏2 6 مدل انسجام اجتماعی دورکیم 28
6. فرضیه انباشت هویتی 28
7. تئوری شبکه 28
شکل‏2 7 تیپولوژی مبادلاتی پیوندهای قوی و ضعیف اسپینوزا (1999) 34
2-2-2 سلامت روان 34
شکل ‏2 8 ابعاد سلامت 35
2-2-2-1عوامل مؤثر بر سلامت روان 35
1.1.2.2.2سن و سلامت روان 35
جوانان و سلامت روان: 35
2.1.2.2.2پایگاه اجتماعی- اقتصادی و سلامت روان 36
3.1.2.2.2شغل و سلامت روان 38
4.1.2.2.2تأهل و سلامت روان 39
2-2-2-2نظریه های سلامت روان 39
1.2.2.2.2سلامت روان از دید گاه جامعه شناسی 39
2.2.2.2.2دیدگاههای روانشناسی 40
دیدگاه روانکاوی: 40
دیدگاه گشتالتی: 40
دیدگاه انسان گرایی: 40
دیدگاه روانی، اجتماعی،زیستی: 41
دیدگاه شناختی: 43
2-3 ادبیات تجربی تحقیق 43
2-3-1 پیشینه تحقیق در ایران(سوابق پژوهشی داخلی) 43
2-3-2 پیشینه تحقیق درکشورهای خارجی (سوابق پژوهشی خارجی) 46
2-4 چارچوب نظری تحقیق 46
2-4-1 فرضیات پژوهش 50

منابع