مفهوم غرر و بررسی آن در عرف و قانون

حقوق
دانلود پایان نامه رشته حقوق مفهوم غرر و بررسی آن در عرف و قانون مقدمه: بى شك هم اكنون در جامعه ما با توجّه به نیازها و ضرورت هاى زندگى اجتماعى، قراردادها، معاملات و داد و ستدهاى تجارى و بازرگانى داخلى و بین المللى بخش عمده اى از واقعیت هاى اقتصادى روابط اجتماعى افراد را شامل مى شود.این پیوندها و اجتماع اراده ها در زمینه تحقق عقود و قراردادها بر اساس خواست ها و نیازها شتاب بیش ترى به خود گرفته است. لازمه شتاب و سرعت در روابط اقتصادى، رهایى یافتن از قیود، شروط و ضوابط متعدد قانونى است؛ لذا انسان ها چون گذشته به دلیل نیاز و سرعت بخشیدن به تأمین خواسته هایشان و به سبب تسهیل در چنین امورى به عادى ترین روش ها و متعارف ترین قواعد خو مى گیرند و در طول سالیان دراز در نتیجه عرف رایج، یك سلسله قواعد عرفى پدیدار مى گردد كه برخى از آن ها با فطرت سالم، عقل سلیم و ذوق همگانى منطبق است و از این ره گذر مشروعیت و مقبولیت مى یابند، ولى دسته اى دیگر از این قواعد عرفى از فطرت اولیه انسانى فاصله گرفته وبه ظاهر عقلایى مى نمایند، اگرچه واقعیت و عقل سلیم و شأن و كرامت انسانى آن را نمى پسندد. اگرچه اصطلاح غرر به عنوان یك قاعده یا اصل و تأسیسِ حقوقىِ مأخوذ از حدیث نبوى(ص) مشهور - نهى النبىّ(ص) عن بیع الغرر(18) - در منابع و مآخذ فقهى معتبر،(19) مطرح گردیده است، اما با توجّه به این كه بیش تر مواد قانون مدنى ایران، مقتبس یا متأثر از فقه امامیه است و تنظیم كنندگان قانون مدنى، ضمن این كه ترتیب ابواب و فصول را از قانون مدنى فرانسه، اخذ نموده اند، محتوا را از فقه امامیه گرفته اند، به نحوى كه حتى اصطلاحات عقود و ایقاعات، شروط و خیارات و امثال آن، كه در قانون به كار رفته، همان اصطلاحات رایج و متداول منابع فقهى است. بنابراین، اگرچه عنوان غرر در هیچ یك از مواد قانون مدنى به كار برده نشده و هم چنین معاملات غررى تعریف نگردیده است، ولى بدون شكّ در این قانون، احكام فراوانى درباره عقود و معاملات مى توان یافت كه تحت عنوان این قاعده و تأسیس حقوقى مطرح بوده و بر اساس این اصل تنظیم شده اند. برخى از شارحان قانون مدنى و صاحب نظران حقوق نیز به آن اشاره نموده اند.(20) در پایان نامه حاضر پس از واکاوی مفهوم غرر در مبحث اول به بررسی آن در عرف و قانون خواهیم پرداخت. کلمات کلیدی: قاعده غرر مفهوم غرر بررسی غرر در عرف بررسی غرر در قانون لیست موضوعات پیش گفتار مبحث اول مفهوم غرر گفتار نخست تعریف لغوى و اصطلاحى غرر تعریف لغوى تعریف اصطلاحى غرر موارد غرر گفتار دوم غرر و دیگر اصطلاحات مشابه غرر و غرور غرر و جهل آراى دانشمندان امامیه اشكال نتیجه غرر و تدلیس اصطلاح فقهى و حقوقى تدلیس شرایط تحقق تدلیس در قانون مدنى ایران مهمّ ترین تفاوت هاى غرر و تدلیس غرر، قمار و گروبندى تحلیل حقوقى قمار و گروبندى غرر و ریسك مفهوم اقتصادى ریسك مبحث دوم غرر در عرف و قانون گفتار نخست غرر در عرف غرر در عرف جاهلیّت (قبل از اسلام) غرر در عرف زمان حاضر گفتار دوم غرر در قانون غرر در قانون مدنى ایران معاملات غررى در قانون مدنى ایران تعریف عقد غررى در حقوق مدنى ایران غرر در قوانین خارجى گفتار نخست منابع و مستندات قاعده غرر قرآن سنّت ارزیابى روایات اجماع عقل بناى عقلا سیره مسلمین گفتار دوم مبانى قاعده غرر اصل «دارا شدن بلاجهت» و جلوگیرى از ضرر اصل «اتقان در عمل» و جلوگیرى از نزاع تعریف معامله كتاب نامه الف) منابع فارسى ب ) منابع عربى ج ) منابع انگلیسى