بررسی نقش ساختارها و ظرفیتهای داخلی کشورهای حاشیه خلیج فارس در پیدایش طرحهای امنیتی در منطقه خلیج فارس

علوم سیاسی
دانلود مقاله رشته علوم سیاسی بررسی نقش ساختارها و ظرفیتهای داخلی کشورهای حاشیه خلیج فارس در پیدایش طرحهای امنیتی در منطقه خلیج فارس مقدمه: در این مقاله به آن بخش از عوامل موثر در پیدایش، عملکرد، کارآمدی و یا ناکارآمدی، و نهایتاً فروپاشی سیستم های امنیتی در منطقه خلیج فارس می پردازیم که ناشی از ساختارها و ظرفیت - های داخلی کشورهای حاشیه خلیج فارس می باشند. در این راستا به مجموعه ای از بحرانها اشاره می کنیم که همواره کشورهای خلیج فارس از آنها در رنجند و این کشورها را به ناچار به سوی نوع خاص نظام امنیتی که وجه مشخصه آن توسل به قدرتهای بزرگ و در رأس آنها قدرت هژمون می باشد سوق می دهد تا در مواقع لازم به عنوان«دست نگهدارنده»این رژیمها عمل کنند. بحرانهایی که ذکر خواهد شد کما بیش دامنگیر همه دولتهای عربی خلیج فارس می باشند و در واقع در این منطقه از جهان عمومیت دارند. از آنجا که دو کشور ایران و عراق تفاوت ساختاری با دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس دارند که این دو کشور را خواهان سیستم های امنیتی بیشتر بومیانه کرده است، همچنین این دو کشور انقلابی می باشند(برخلاف کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس که حافظ وضع موجود به شمار می روند)،1و نیز از آنجا که تلاش برای استقرار ترتیبات تأمین امنیت در منطقه خلیج فارس با تکیه بر کشورهای کوچک جنوب خلیج فارس بوده و به طور همزمان به طرد دو کشور ایران و عراق از این سیستم ها معطوف بود بررسی تأثیر جنبه های داخلی دو کشور اخیر در نوع نظام امنیتی اهمیت ثانویه دارد. به عبارت دیگر این تأثیر هر چه باشد در نهایت به یک تلقی متفاوت از امنیت می انجامد و از این رو نسخه های امنیتی متفاوت از قبل قابل درک است از این رو مسأله سالبه به ارتفاع موضوع است. جوامع خلیج فارس به علت رشد سریع اقتصادی ناشی از نفت در چهار دهه گذشته دچار تحولات اجتماعی بزرگی شده اند. پدیده افزایش جمیعت، ظهور طبقات جدید اجتماعی، و رشد تحصیلات و تعداد دانش آموختگان از جمله این دگرگونیها در سطح این منطقه می باشند. توسعه نفتی سبب شده که فرصتهای استخدام دولتی، یارانه ها و کمکهای حکومت به کالاهای اساسی و خدمات ضروری، مسافرت، مهاجرت و رسانه های گروهی بویژه تلویزیون و ماهواره در این مناطق مهجور و سنتی، جوامع را تغییر دهند. این دگرگونی ها در مجموع باعث افزایش بی ثباتی اجتماعی و قطبی کردن جامعه در کشورهای خلیج فارس شده اند. می توان گفت که جوامع عرب حوزه خلیج فارس با چالشهای متعددی روبرو هستند. در این تقسیم بندیها، تضاد میان شهر علیه صحرا، یا بدوی علیه شهری، مذهبی در مقابل غیر مذهبی، شیعه در برابر سنی، نسل قدیم در تضاد با نسل جدید، مردان بر ضد زنان، و بالاخره خاندانهای حاکم و طبقات بالا در مخالفت با طبقات متوسط و پایین وجود دارد. همچنین در این ارتباط وجود شکافهای عمیق اجتماعی، قومی و مذهبی، شکاف عظیم بین نوگرایی اقتصادی از یکسو و رشد سیاسی از سوی دیگر، و نیز اختلافات و مسائل فرهنگی مورد توجه می باشند. کلمات کلیدی: امنیت منطقه خلیج فارس بحرانهای درونی کشورهای خلیج فارس آفات درونی کشورهای حاشیه خلیج فارس فهرست مطالب بررسی نقش ساختارها و ظرفیتهای داخلی کشورهای حاشیه خلیج فارس در پیدایش طرحهای امنیتی در منطقه خلیج فارس 1 – شکافهای سیاسی و اجتماعی(طبقه متوسط جدید) 2 – تضاد های فرهنگی 3 – معضلات نسل جوان 4 – بحران مهاجرت 5 – جنبش های سیاسی– مذهبی اساس مشروعیت در دولتهای عربی حوزه خلیج فارس منابع