سلول هاي بنيادي چيست؟
مفهوم سلول بنيادي
مبحث سلول هاي بنيادي يكي از جذاب ترين موضوعات زيست شناسي در دورة كنوني است. با وجود پيشرفت هاي بسيار گسترده صورت گرفته و نيز سرعت يافتن كشفيات جديد دراين زمينه،مانند تمامي حوزه هاي در حال پيشرفت ساير علوم، هر يافته جديد چندين سؤال علمي تازه را در پي خواهد داشت. شايد بسياري تصور كنند كه سلول هاي بنيادي، سلول هايي عجيب و غير عادي هستند اما در حقيقت آنها بسيار ساده تر از سلول هاي ديگر ميباشند.
سلول بنيادي سلولي است كه توانايي تكثير و بازسازي خود را براي دوره هاي نامحدود و اغلب در تمامي طول مدت زندگي موجود زنده حفظ مي كند. اين سلول ها تحت شرايط مناسب و سيگنال هاي خاص قادرند به بسياري از انواع سلول هاي سازنده بدن موجود زنده تمايز يابند. آنها نه تنها همان سلول هايي هستند كه در ساختمان رويان اوليه، منشأ تمامي سلول هاي بدن موجود زنده مي گردند بلكه در بدن افراد بالغ نيز در برخي بافت ها بصورت پراكنده يافت شده اند و وظيفه نوسازي وترميم بافت هاي بدن فرد بالغ را برعهده دارند. نمونه بسيار آشناي اين روند، نوسازي مداوم سلول هاي خوني توسط سلول هاي بنيادي موجود در مغز استخوان، ترميم لايه سطحي روده ها و لايه سطحي پوست مي باشد. بنابراين بر خلاف تصور اين سلول ها سلول هايي نيستند كه بطور مصنوعي توليد شوند، بلكه آنها به صورت طبيعي وجود دارند و تنها بايد جدا شده و كشت داده شوند. البته بايد گفت مشكلات و پيچيدگي هاي عمده اين تكنيك مربوط به جداسازي و كشت اين سلول ها مي باشد. به بيان ديگر خود اين سلول ها كشف جديدي نيستند بلكه تكنولوژي تكثير و تمايز كنترل شده آنها است كه بسيار جديد و بحث برانگيز مي باشد. با تمام اين اوصاف امروزه امكان برنامه ريزي مجدد براي تك تك سلول هاي بدني فرد بالغ و تبديل آنها به سلول هاي بنيادي در حال بررسي است.