گزارش تخصصی معلمان چگونگی علاقه مند نمودن دانش آموزان به کلاس و درس با ابتکار خلاقانه مدرسه زندگی

مقدمه کوتاه

مدرسه زندگی به عنوان سازمان یادگیرنده ،محل رشد استعدادها و توانمندیهای مدیران، معلمان، دانش آموزان و اولیای آنهاست .اگر مبالغه نشود می‌توان گفت بسیاری از آشفتگی‌ها در جوامع معاصر،به عدم پای‌بندی جوامع به یک نظام هماهنگ ارزشی، که افراد را به سوی رفتارهای دقیق و ویژه سوق می‌دهد ،بر می‌گردد.تربیت یک کوشش اخلاقی است. مدیران و معلمان پیوسته متوجه هستند که چه چیزی شایسته گفتار و کرداراست و چه رفتاری زیبنده دانش آموزان ؟ آنها به اشاعه ارزش ها ی اخلاقی و بهسا زی رفتار فردی و اجتماعی علاقه مند هستند.می‌توان گفت امکان تعلیم فضیلت در صورتی وجود دارد که مقصود ما از تعلیم فضیلت کمک به شاگرد برای آگاه شدن از آن باشد.اگر منظور ما از تعلیم و یادگیری فقط اشاعه و کسب م.اتی در باره چگونگی اخلاقیات باشد در این صورت ارزش ها قابل تدریس هستند.معلمان می توانند از شاگردان امتحان کنند و ببینند در باره ارزش ها چه می دانند، اما هیچ معلمی نمی تواند حتی پس از کوشش توام با مراقبت تمام و آنچه می توانسته است تضمین کند که شاگرد به ارزش های اخلاقی پی برده است و در انتخاب برخی ارزش ها برای زندگی خویش به او کمک نموده است و شاگرد هم به هنگام امتحان متوسل به نیرنگ نخواهد شد؟ (احمد مهدی عبدالحلیم /ترجمه مهدی اسدی 1379)طبق مطالب عنوان شده اینجانب سعی کرده ام در طرح ذیل اهکار های رسیدن به کلاسی بانشاط و تحقق مدرسه زندگی را به طور پژوهشی انجام داده و بیان کنم واز انواع روش های مشارکتی استفاده نموده وکلاس فعال وبا نشاط داشته باشم تا دانش آموزان با میل ورغبت بیشتری در کلاس درس حاضر شوند. تولید برنامه درسی در مدرسه برای افزایش میزان تحقق هدف های آموزش وپرورش وآموزش ویادگیری ارزشها ومهارت های زندگی، وپاسخگویی به دیگرنیازهای منطقه ای ،محله ای ومدرسه ا ی گامی موثر درراه تمرکززدایی برمی دارد.این برنامه علاوه بر برنامه درسی ملی به عنوان برنامه مکمل براساس مطالعات آسیب شناسی با بهره گیری از پژوهش مشارکتی کارکنان مدرسه، در بالین مدرسه، با هدف بهبود عملکرد مدرسه توسط کارکنان مدرسه تولید خواهدشد.براین اساس مدرسه زندگی به عنوان سازمان یادگیرنده ،محل رشد استعدادها و توانمندیهای مدیران،معلمان،دانش آموزان واولیای آنها است.درحالی که در دیدگاه سنتی (عادتی ) مدرسه،صرفا مکان پرورش و رشد استعدادهای دانش آموزان است.رویکردی محیطی _ فرهنگی است.براین اساس هدف های غنی سازی باید در فرهنگ مدرسه وجامعه مورد توجه وعنایت جدی قرار گیردودربرنامه درسی مشتمل بر اهداف،محتوا(مجموعه تجارب یاددهی-یادگیری)،روش ها واستراتژی های یاددهی-یادگیری،منابع وامکانات و روش های ارزشیابی ،به صورت یکپارچه و تلفیقی در راهنمای برنامه درسی کلیه پایه های تحصیلی مورد عمل قرارگیرد. براین اساس غنی سازی برنامه درسی ماهیتی روشی دارد تا محتوایی.باعتقاد ما ،رویکرد آموزش مستقیم و محتوایی،یعنی گنجاندن درسی به نام مهارت های زندگی در جدول برنامه هفتگی و اختصاص ساعاتی محدود در هفته به آن ،به معنای ترک زندگی است تا زندگی.

بیان وضعیت موجود :

جّو روانی و عاطفی کلاس درس تا حدودی زیادی به وضیعت روحی و روانی معلم بستگی دارد.وقتی معلم با روحیه ی شاد و بانشاط وارد کلاس شود ،دانش اموزان از مصاحبت و در کنار او بودن لذت خواهند برد.زیرا نخستین قدم برای ایجاد شادی ونشاط در کلاس , حالات ظاهری چهره ی معلم است.مهم بودن وبزرگی ،در اخم کردن و عبوس و ترش رو بودن نیست.برخی از معلمان تصور می کنند اگر همیشه عبوس باشند و اخم کنند ، شاگردان از انها حساب می برندو می ترسند،در حالی که تحقیقات انجام شده نتیجه ی دیگری را نشان می دهد . بررسی روزنشاین نشان می دهد که معلمان سر زنده و با شوق در ایجاد بیشترین درگیری دانش اموزان در درس ودر نتیجه بیشترین میزان یادگیری انان موفق تر ند. بنابراین ، معلم اثر بخش باید فردی بشاش ،خوش اخلاق، عاطفی و برخوردار از سلامت روانی و اعطاف پذیر باشد . تبسم بر لب داشته باشد ، جلوی خشم و عصبانیت خود را بگیرد و با دانش اموزان صمیمی ولی قاطع باشد . گاهی اولین چیزی که قبل از حالات چهره توجه دانش اموزان را به خود جلب می نماید ، رنگ و نوع پوشش یا لباس معلم است ، زیرا نوع و رنگ پوشش معلم هم برای خود و هم برای دانش اموزان می تواند نشاط اور یا کسل کننده باشد . اگر معلم لباس تمیز ، روشن،زیبا و مناسب بپوشد ،به طوری که جلب توجه کند ،باعث شادی و نشاط خود و دانش اموزان می گردد و دانش اموزان از صحبت کردن با او و در کنار او بودن احساس رضایت و شادی می کنند.لوشرمی گوید: پوشیدن لباس هایی با رنگ های شاد در مدارس ، علاوه بر زیبایی خاصی که به محیط اموزشی می دهد ، هنگام ایستادن در صف و نشستن در کلاس ، تاثیرات ا ساسی در روحیه ی دانش اموزان دارد . بنابراین توصیه می گردد در مدارس ، بیشتر از رنگ های روشن به خصوص ابی و سفید استفاده شود .صدای یکنواخت معلم ،کلاس درس را کسل کننده و ملال انگیز می نماید . تنوع در کیفیت صدا ، نحوه ی بیان، تن صدا و سرعت گفتار، بیاگر نشاط و سرزندگی معلم است.ارام صحبت کردن و زیر و بم کردن صدا ،سبب جلب توجه و اشتیاق دانش اموزان به تدریس می گردد. پس انواع سرعت در صحبت کردن را تمرین کنید . در ضمن تمرین ، متوجه خواهید شد که هنگام تغییر از یک سرعت به سرعتی دیگر ، توجه مخاطبان شما به انچه می گوید ،بیشتر می گردد.اینجانب ….. سال است که در آموزش و پرورش مشغول خدمت می باشم. در سال تحصیلی اخیر تصمیم گرفتم که با ایجاد و اجرای مدرسه زندگی و تحقق آن کلاسی شاد و با نشاط داشته باشم.

شناسایی مساله :

مساله ای که بنده با آن مواجه شدم وباعث شد که تغییراتی در کلاسم ایجاد کنم هر ساله در پایان هر دو نیم سال از دانش آموزان می خواهم که نقطه نظرات خود را در قالب نظرا ت ، انتقادات و پیشنهادات در مورد روش تدریس بنده ارائه دهند پس از جمع آوری به این نتیجه رسیدم که دانش آموزانم به درس و مدرسه کمتر توجه نشان می دهند ونمره ارزشیابی های مستمر آنان کم است . ضمنا افراد کلاس سیار کسل و کم حوصله هستند و تجهی به درس ندارند و نشانی از شادی و نشاط در کلاس به چشم نم خورد. به همین دلیل تصمیم گرفتم پژوهشی در این زمینه انجام دهم. تا هم کلاس بانشاطی بوجود بیاورم و هم اینکه در تحقق برنامه مدرسه زندگی کوشا باشم. – چرا دانش آموزان به درس و مدرسه علاقه چندانی ندارند؟ – آیا شیوه تدریس بنده یا معلمان سال های قبل سبب بی انگیزه نمودن آنها به درس و مدرسه شده است؟ – عدم آشنایی دانش آموزان به نحوه ی مطالعه دروس ،سبب بي علاقگي آنها به اين درس شده است ؟ – عدم توجه به ارزشیابی های مستمر وتکوینی در یادگیری درس و مدرسه تاثير داشته است ؟ – عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی درتدریس توسط معلمان موثر بوده است ؟ – چگونه می توان دانش آموزان را به درس علاقه مند سازم؟ اینها سوالاتی بودند که باید پاسخ آنهارا پیدا کرده وراهکارهای مناسب برای آنها پیدا می کردم. ارزشیابی بخشی از فرایند یاددهی – یادگیری است. همه دست اندرکاران امور آموزشی وتربیتی با کلمه ارزشیابی و امتحان آشنایی دارند . اگر بگوییم که ارزشیابی حلقه مفقوده یادگیری محسوب می گردد زیاد به خطا نرفته ایم چرا که از یک نظر ارزشیابی آخرین حلقه از فعالیت های آموزشی معلم وبرنامه درسی محسوب می گردد واز نظر دیگر ارزشیابی در روش های فعال تدریس و مدرسه باید مقدم واستمرار دهنده برنامه های درسی وفرایند تدریس شمرده شود. همه گمان می کنند که ارزشیابی مخصوص اندازه گیری دانش ها ومهارت ها ی دانش آموزان از مطالب مطرح شده در کلاس درس است در حالی که ارزشیابی باید شامل برنامه درسی وفعالیت های معلم در کلاس ونحوه تدریس وی نیز می باشد وبه عنوان ابزاری برای درک نقایص برنامه وروند تدریس ویادگیری دانش آموز به کار رود.