پاورپوینت كتاب حقوق (حقوق زن و مرد در اسلام)

مقدمه

نگرش اسلام به شخصیت زن یا مرد را هرگز نمی توان تنها با مراجعه به قوانین مربوط به آنها درمواردی نظیر ارث، دیه، مهریه، نفقه، شهادت، قضاوت، ولایت، حضنت و حق طلاق دریفت و بر مبنای آن قضاوت نمود. منشا بسیاری از بدفهمی ها و برداشت های ناصواب در این زمینه ناشی از مقایسه سطحی حیان این گونه از قوانین در نظامهای حقوقی می باشد؛ بدون آنكه به مبانی حقوق اسلامی و حقوق سكولاریستی توجه كافی صورت گیرد. بدون شك بنیادهای اندیشه سكولاریسم را كه متكی بر اومانیسم و انسان محوری شكل گرفته و با تعرف خاص از انسان و جهان پیوند خورده و بر سرتاسر فرهنگ، اقتصاد، سیاست، حقوق و ادبیات گروه بی شماری از انسانها سایه افكنده است، باید با بنیادها و اصول اندیشه اسلامی نسبت به انسان و جهان مقایسه نمود. تنها در این صورت است كه انسان شناسی اسلامی و انسان شناسی مادی از یكدیگر بازشناخته می شوند. جایگاه و بهای انسان در هر كی از دو نگرش معلوم می گردد و هدفمندی آفرینش و جهان و اینكه آیا دفتر هستی ابتدا و انتهایی دارد، در هر دو دیدگاه روشن می شود و مهم تر از همه پذیرش یا رد رابطه میان عالم تشریع(حقوق) و عالم تكوین از یكدیگر تمیز داده می شود و عدالت كه یكی از مهمترین مبانی حقوق است جایگاه خویش را باز می یابد و از همین جاست كه مسیر نظامهای حقوقی از هم جدا می گردد و آثار و لوازم آن در قوانین و مقرارت بروز و ظهور می یابد.

فصل اول :
ساختار و مبانی
الف) ساختار
درك درست و جامع از شخصیت زن در اسلام مبتنی بر مجموعه ای از نظامها است كه با توجه به پیوند ناگسستنی میان آنها لازم است مورد عنایت قرار گیرد.
1- نظام توصیفی زن
این نظام به توصیف واقعیت های شخصیت زن در ابعاد گوناگون می یپردازد. گزاره ها در این نظام تنها به جنبه های « هست» و « نیست» می پردازد و به طور مستقیم به سایر جنبه های شخصیت زن توجه می كند. از آنجا كه این گزاره ها عموماً به بیان امور تكوینی زن می پردازد، گاه از آنها به « نظام تكوینی» زن یاد می شود و گاه به این دلیل كه این نظام عمدتاً به جنبه های اعتقادی
(هستی شناسی، انسان شناسی و جهان شناسی) اختصاص دارد آن را «نظام اعتقادی» می توان نامید.

2- نظام ارزشی زن

مجموعه گزاره هایی كه به جنبه های ارزشی شخصیت زن پرداخته و جایگاه هر رفتار، واكنش یا روحیه زن را تعیین می كند. این گزاره ها عمدتاً از « خوب» یا « بد» بودن و یا از « زیبایی» یا « زشتی» یك عمل، اندیشه یا انگیزه سخن می گویند. هر چند نظام ارزشی در تعریف كنونی از حوزه اخلاق در تعریف سنتی آن، بسی فراتر
می رود، گاه به تسامح آن را « نظام اخلاقی» نیزمی نامیم. البته در جای خویش
می توان استدلال كرد كه اخلاق- در تمایز با فقه و حقوق – دقیقاً همین جایگاهی را دارد كه در این جا به آن نظام ارزشی اطلاق شده است.

¨

ب) اصول و قواعد شخصیت زن در اسلام

1. برابری زن و مرد در شئون انسانی

قران وقتی از خلقت انسان در نیكوترین شكل آن سخن می گوید هیچ تفاوتی میان زن و مرد نمی گذارد و اعلام می دارد كه خداوند برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد. زنان و مردان را مكمل یكدیگر می داند و موازنه را ، حتی در ارائه الگوهای انسانی و قهرمان های داستان قران برقرار می سازد و در كنار پیامبران بزرگی همچون نوح، ابراهیم و موسی، از همسر فرعون و مادر عیسی به عنوان الگوهای زنان و مردان با ایمان یاد می كند و مقام مادر حضرت موسی را كه مورد عنایت خاص خداوند است ارج می نهد. كمال جویی و ارتقای معنوی و همدوشی زنان و مردان را در كسب ارزشهای الهی به زیبایی تمام این گونه بیان می دارد:

3-حفظ حریم و حرمت زن

گرچه كرامت، شرافت و حرمت انسان – زن باشد یا مرد- لازم است در هر نظام حقوقی تضمین گردد، اسلام برای صیانت از حریم زن و شرافت او تدابیر ویژه ای اندیشیده است. فلسفه اصلی بسیاری از احكام و قوانین اسلامی نظیر پوشش و ترك اختلاط در همین مسئله نهفته است.

پوشش مناسب زن و حضور باوقار وی در جامعه مانع تعرض افراد ناسالم خواهد گردید. حفظ حرمت زن جز از طریق نجابت و متانت و حفظ عف امكان پذیر نخواهد بود. مبارزه اسلام با جلوه گری، دلربایی و تحریك جنسی همه به منظور حفظ شخصیت و قداست زن صورت گرفته است.

« زن از طریق عاطفی و قلبی همیشه تفوق خود را بر مرد ثابت كرده است. حریم نگه داشتن زن میان خود و مرد یكی از وسایل مرموزی بوده است كه زن برای حفظ مقام و موقع خود در برابر مرد از آن استفاده كرده است. قرآن پس از آنكه توصیه می كند زنان خود را بپوشانند، می فرماید: