خودكشی تلاشی آگاهانه به منظور خاتمه دادن به زندگی شخص توسط خودش میباشد كه ممكن است این تلاش به اقدام تبدیل گردد یا فقط به شكل احساسی در فرد بماند .
تعریف خودكشی
خودكشی به عنوان یك رفتار، مرگی است كه به دست خود شخص انجام میگیرد. به گفته اشنایدمن ”خودكشی عمل آگاهانه آسیب رساندن به خود است كه میتوان آن را یك ناراحتی چند بعدی در انسان نیازمندی دانست كه برای مسئله تعیین شده او این عمل بهترین راه حل تصور میشود.“
بر مبنای تعریف مركز مطالعات انستیتو ملی بهداشت روانی آمریكا، خودكشی تلاشی آگاهانه به منظور خاتمه دادن به زندگی شخص توسط خودش میباشد كه ممكن است این تلاش به اقدام تبدیل گردد یا فقط به شكل احساسی در فرد بماند. این تعریف سه شكل مختلف این پدیده را مطرح میكند.
۱) خودكشی به اتمام رسیده: به معنی عملی موفق كه منجر به مرگ شود.
۲) اقدام به خودكشی: به عملی ناقص گفته میشود كه به مرگ منتهی نگردیده است.
۳) افكار و تمایلات خودكشی: فكر و یا تمایل به خودكشی است كه در ذهن فرد وجود دارد ولی به مرحله عمل در نیامده است.
آمارهای سازمان جهانی بهداشت، نشان میدهد كه سالیانه حدود چهارصد هزار نفر به دلیل خودكشی موفق جان خود را از دست میدهند. خودكشی در ردیف دهمین علت مرگ و میر برای تمام سنین در بیشتر كشورهای جهان است. در حالیكه آمار مرگ میر بیماران خودكشی كرده در بین مردان سه برابر بیشتر از زنان است، ولی زنها چهار برابر بیشتر از مردها اقدام به خودكشی میكنند.
● علل خودكشی
در زمینه علل خودكشی طبقه بندیهای متعددی وجود دارد، در اینجا به یكی از این طبقهبندیها اشاره میشود.
۱) علل آسیب شناختی- روانی شامل بیماریهای جسمی، بیماریهای روانی همچون افسردگی.
۲) علل اقتصادی شامل بیكاری، مشكلات اقتصادی، اخراج شدن از كار ورشكست شدن و از دست رفتن پایگاههای اجتماعی.
۳) علل عاطفی شامل شكست در عشق، از دست رفتن شخص مورد علاقه، مرگ یا بیماری خطرناك یكی از نزدیكان، درگیریها و اختلالات خانوادگی.
● عوامل پیشگیری كننده خودكشی
بر اساس نتایج بررسیهای مختلف میتوان به برخی از عوامل پیش گویی كننده خودكشی اشاره كرد. بین خصوصیات همراه با خطر بالای خودكشی میتوان از سن بالای ۴۵ سال، جنس مذكر، الكلیسم، خشونت و تحریك پذیری، از دست دادن سلامت جسمی، افسردگی و بستری شدن قبلی در بیمارستان روانی نام برد. همچنین اقدام و مبادرت قبلی به خودكشی، به عنوان یك ملاك قوی برای احتمال بروز مجدد خودكشی به شمار میرود. آشكارترین هشدار در خودكشی ابراز تمایل مستقیم است. بررسیها نشان میدهد كه تقریباً بیش از دو سوم كسانی كه خودكشی میكنند قبلاً قصد خود را با دیگران در میان گذاشته و آنها را به انجام آن تهدید مینمایند. بنابراین یكی از راههای موفق پیشگیری از خودكشی توجه به ابراز این فكر از طریق دیگران كمك به حل مشكل آنان و راهنمایی آنها جهت مراجعه به روانشناس یا روانپزشك است.
روان شناسی