مجتبی زینی‌وند رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و مشارکت‌های مردمی در برنامه تلویزیونی پرسشگر با اشاره به شورای سیاست‌گذاری و هماهنگی مناطق مرزی، اظهار کرد: در جلسه 577 شورای امنیت ملی و در زمانی که طرح جامع امنیت پایدار مناطق مرزی را تصویب کردند، یک کارویژه مرزی زیر نظر شورای مرزی نیز به تصویب رسید.
وی ادامه داد: در ماده 55 همین طرح جامع امنیت پایدار که مربوط به مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و آموزشی است، تکالیف را برای آموزش و پرورش مشخص کرده است؛ این مصوبه مربوط به ماده203 برنامه پنجم توسعه است و در ماده 67 نیز به تشکیل شورای سیاست‌گذاری و هماهنگی آموزش و پرورش مناطق مرزی اشاره شده است و سازمان مدارس غیردولتی به عنوان متولی این شورا تعیین میشود.
زینی‌وند با بیان اینکه مهم‌ترین وظیفه این شورا، تدوین یک استراتژی هماهنگ در رابطه با همه نهادها، دستگاه‌ها، وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها در سطح ملی و ادارات در سطح استان‌هاست، گفت: این شورا در زمینه مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و تدوین سیاست‌ها، راهبردها و برنامه‌های موثر و مرتبط برای تقویت شاخص‌های توسعه‌ای مناطق و برنامه‌ریزی برای ارتقای برنامه‌های آموزش و پرورش و ایجاد یک راهکار تعاملی برای استفاده از ظرفیت همه دستگاه‌ها در خصوص مسائل مرتبط با آموزش و پرورش فعالیت می‌کند.
وی افزود: همانند همین تشکیلات را در استان‌ها تحت عنوان کارگروه تخصصی ذیل شورای آموزش و پرورش استان‌ها داریم؛ مسؤولیت شوراها بر عهده استانداران و مسؤولیت کارگروه تخصصی مناطق مرزی بر عهده مدیران کل آموزش و پرورش استان‌هاست؛ آنها موظفند موارد لازم را رصد و بررسی کرده، راهکار ارائه دهند و مصوبه بگیرند تا به دستگاه‌های مربوط ابلاغ شود که برای آنها لازم الاجرا است.
معاون وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی درباره چرایی عدم بهره‌گیری آموزش و پرورش از هیچ کدام از بازارچه‌های مرزی و امکانات آنها، اظهار کرد: نه فقط از این بازارچه‌ها استفاده نمی‌کند بلکه تصور کنید در منطقه‌ای چون ایلام که حدود 11 درصد ذخایر گاز و چهار درصد ذخایر نفتی کشور متعلق به آن است و قطب سوم پتروشیمی کشور محسوب میشود و روزانه در مخازن چشمه شیرین و دهلران 185 هزار بشکه نفت صادر میشود، بیش‌ترین مشکلات را به لحاظ فضای آموزشی را داریم.
وی اضافه کرد: در شاخص اقتصادی، ضریب محرومیت مرزی ها با غیرمرزی دو درصد تفاوت دارد؛ در شاخص‌های تفریحی و ورزشی، استان‌های مرزی چهار درصد محروم‌تر از استان‌های غیرمرزی‌اند و در شاخص‌های اجتماعی و فرهنگی، آمار بسیار بالایی است و شاید بیان آن هم برای ما سخت باشد و حدود 46 درصد نسبت به استان های غیرمرزی محروم‌ترند.
زینی‌وند با بیان اینکه در آموزش و پرورش نه فقط از ظرفیت بازارچه‌های مرزی استفاده نمی‌کنیم بلکهاستان‌های مرزی در شاخص‌های آموزشی، فرهنگی و اجتماعی تا این حد دچار محرومیتند، گفت: یکی از عمده‌ترین شاخص‌های فرهنگی بحث سواد و بهره‌مندی و داشتن یک آموزش و پرورش با کیفیت و اثرگذاری آموزشی و تأثیر عمیقی است که شاخص آموزشی و فرهنگی بر سایر شاخص‌های فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و در یک کلام در فرایند توسعه کشور دارد.
وی با بیان اینکه یکی از دلایل کمتر توسعه یافتگی آموزش و پرورش در مناطق کمتر توسعه یافته مرزی همین عدم توجه به شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی است، اظهار کرد: یعنی دستگاه‌هایی که مسؤولیت دارند و باید پاسخگو باشند و به آموزش و پرورش کمک کنند، پای کار و به کمک آموزش و پرورش نیامدند.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و مشارکت های مردمی ادامه داد: آموزش و پرورش از حیث نرم‌افزاری و مدیریتی به لحاظ آموزشی مشکلی ندارد اما از حیث توان مالی و سخت افزاری با مشکل مواجه است و باید سایر دستگاه‌ها متناسب با مسؤولیتی که دارند به آموزش و پرورش کمک کنند.
وی با اشاره به معلمانی که در منطقه صفر مرزی و صعب العبور تدریس می‌کنند، گفت: برخی از این معلمان حتی تا پنج ماه هم ممکن است خانه و خانواده خود را نبینند چنین معلمانی باید مورد توجه همه دستگاه‌های مربوط قرار بگیرند؛ نظام آموزش و پرورش به عنوان بزرگترین نهاد اجتماعی مبنا و بنیاد توسعه کشور است و اگر قرار است کشوری توسعه یابد اول باید به سراغ آموزش و پرورش آن رفت؛ هرچه به آموزش و پرورش بیشتر توجه شود قطعاً مناطق توسعه یافته‌تری خواهیم داشت.
زینی‌وند درباره فعالیت‌های اولویت‌دار در مناطق مرزی گفت: با کمبود جدی فضاهای آموزشی در مناطق مرزی به‌ویژه مناطقی که در هشت سال دفاع مقدس زیرساخت های لازم را از دست دادند روبه‌رو هستیم. کمبود امکانات و تجهیزات آموزشی و کمبود نیروی انسانی نیز وجود دارد و ما چند سال گذشته از طریق خرید خدمات آموزشی و سرباز معلم توانستیم بخشی از تأمین نیرو را انجام دهیم اما با مشکل جدی مواجهیم.
وی افزود: بحث مدارس شبانه‌روزی و مشکلاتی که آنها دارند نیز مطرح است؛ گرچه امسال با کمک سازمان برنامه و وزیر آموزش و پرورش بخشی از مشکلات مرتفع شده است اما معضل بازماندگان از تحصیل و ترک تحصیل نیز وجود دارد.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیر دولتی و مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه برخی معلمان در مناطق مرزی از فوق‌العاده شغل مناطق مرزی استفاده می‌کنند، اضافه کرد: در جلسه اخیر شورای سیاست‌گذاری مناطق مرزی از همکارانمان در وزارت کشور در خواست کردیم که تمام فرهنگیان شاغل در استان های مرزی که در ایام جنگ درگیر بودند از فوق العاده شغل مناطق مرزی استفاده کنند؛ از نمایندگان مجلس هم می‌خواهیم چون در فصل بودجه هستیم یک ردیف مشخصی برای این موضوع قرار دهند.
وی با بیان اینکه دولت سال قبل بیش از صد در صد تخصیص بودجه برای آموزش و پرورش داشت؛ عنوان کرد: حتی سازمان برنامه بودجه مشخصی را برای آموزش و پرورش مناطق کمتر توسعه یافته برای چهار استان تخصیص داد اما مرزها ویترین هویت ملی یک کشورند؛ در مناطق مرزی توریستی بعضا وضعیت همه مدارس مناسب نیست؛ همه باید کمک کنند و به آموزش و پرورش از ابعاد مختلف کمک کنند.
زینی‌وند با اشاره به اینکه سال گذشته بودجه‌ای برای خرید خدمات داده شد و از طریق آن بسیاری مشکلات نیروی انسانی مناطق مرزی را حل کردیم، گفت: شاید در طول این چند سال اولین بار است که علی‌رغم همه نگاه‌های سختگیرانه به این طرح، مدارس مناطق مرزی ما با معلم تخصصی دروس مربوطه اول مهر را آغاز می‌کنند؛ متاسفانه نگاه‌های سختگیرانه و غیرتخصصی از نگاه افرادی غیر از آموزش و پرورش مطرح میشود.
وی با بیان اینکه بر اساس مصوبه اولیه شورای عالی امنیت ملی، سازمان فنی‌وحرفه‌ای مسؤول بحث تجهیز امکانات برای فنی‌وحرفه‌ای است، اظهار کرد: تقویت زیرساخت‌های مراکز آموزش فنی‌وحرفه‌ای مانند هنرستان‌ها و مراکز آموزشی فنی‌وحرفه‌ای دنبال شود؛ وزارت ارشاد در بحث اماکن فرهنگی، اردو و تجهیز کتابخانه‌ها مسؤول است. البته سال قبل در سیستان و بلوچستان کتابخانه‌های سیار اختصاص داد که خوب بود ولی باید مسؤولانه‌تر عمل کند؛ از سپاه پاسداران باید قدردانی کنیم که مسؤولیت ساخت 27 مدرسه را در خوزستان برعهده گرفت. وزارت اطلاعات نیز فعالانه وارد شده، وزارت کشور نیز کمک های خوبی داشته است.
معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به استفاده از فضاهای آموزشی در ایام اربعین در ایلام گفت: در جلسه اخیر، وزارت کشور پذیرفت دو میلیارد تومان در اختیار فضاهای آموزشی که میزبان زوار هستند، قرار دهند؛ وزارت نفت، وزارت اقتصاد هم باید بیایند کمک کنند زیرا مسؤولیت اجتماعی دارند.
وی با بیان اینکه در وزارت کشور تقسیم‌بندی‌هایی برای مناطق مرزی صورت گرفته که باعث شده بخشی از فرهنگیان از برخی مزایا محروم شوند، گفت: باید در تعریف شعاع مناطق مرزی و جنگی توجه ویژه شود. ما از وزارت کشور تقاضا کردیم تا شورای مرزی، فوق‌العاده شغل مناطق مرزی را به کلیه فرهنگیان تسری دهند؛ اگر نیازمند مصوبه در شورای آموزش و پرورش ایلام باشد آن را انجام می‌دهیم؛ البته در زمینه مناطق مرزی به استراتژی هماهنگ برای پاسخگویی تمام دستگاه‌ها نیاز است.
