بررسی مکاتب و نظریه های اخلاق حرفه ای با تشریح تاریخچه آن در ایران و غرب

اخلاق حرفه‌ای در سنت با محوریت انسان و انگیزه خدمت به دیگران بوده که در طول تاریخ متحول گردیده است؛ اما امروزه گاه انسان در خدمت حرفه و حرفه نیز ابزاری در جهت اهداف صرفا مادی او بدل شده است. در نظام‌های غربی، مکاتب اخلاقی مانند سودانگاری، عدالت توزیعی، آزادی فردی و تکلیف‌گرایی درصدد رساندن انسان به سعادت بوده اند. اما در نظام اخلاق اسلامی، ملاک نهایی و سعادت حقیقی بشر تقرب به «الله» است و انسان به عنوان خلیفه و جانشین الهی بر روی زمین محور توجهات اخلاقی است. بررسی نظام‌های مختلف اخلاقی در اخلاق حرفه‌ای ما را در شناخت عمیق‌تر علم اخلاق حرفه‌ای یاری می نماید (عاملی،1388).

1-مکتب سود انگاری
در تعریف مکتب سودانگاری آورده‌اند:

«مکتبی که معتقد است کار صواب به آن است که خیر و سود هرچه بیشتر به جهانی ارزانی دارد.» (داگوبرت، ترجمه اردوبادی،1380).بالاترین سود برای بیشترین کسان همراه با کمترین زیان رایج‌ترین ملاک نهایی است که در اخلاق حرفه‌ای به میان آمده است. این ملاک در اساس از نظام اخلاقی فایده‌گرایی اخذ شده است ( قراملکی، 1382).

تعدادی از با نفوذترین فلاسفه در جهان غرب (از جمله جرمی بنتام و جی.اس. میل) اظهار داشته‌اند ارزش اخلاقی رفتارشخصی را می‌توان به وسیله نتایج آن رفتار تعیین کرد. هدف خلق بزرگ‌ترین میزان منافع برای بیشترین مردم با کمترین میزان آسیب‌هاست. ایراد سودمندگرایی امکان استثمارآن است(هس مر 1382).یکی از نقاط ضعف این مکتب که به عنوان مکتبی اخلاقی مطرح گردیده است عبارت است از اینکه مقصود صاحبان این اندیشه از مصلحت و سود، تنها سود و بهره دنیوی است و تکیه آن بر منافع و لذات دنیایی است، در حالی که لذات اخروی موجب بیشترین و پایدارترین خوشی برای انسان می‌باشد(مصباح یزدی،1377).

فهرست مطالب
بخش اول: تاریخچه اخلاق حرفه‌ای 10
2-3-1- اخلاق حرفه‌ای در ایران باستان 10
2-3-1-1- آموزه‌های اخلاقی در مدیریت کوروش 13
2-3-2- دوران اسلام وتمدن اسلامی 15
2-3-2-1- شاخصهای رفتاری جوانمردی سازمانی 17
2-3-3- تاریخچه اخلاق کاری در غرب 19
2-3-4- مکاتب و نظریه‌های اخلاق حرفه‌ای 21
2-3-4-1-مکتب سود انگاری 21
2-3-4-2- مکتب تکلیف‌گرایی 22
2-3-4-3- مکتب عدالت توزیعی 23
2-3-4-4- مکتب آزادی فردی 25
بخش دوم: پیشینه تحقیقات داخلی و بین المللی 26
2-6-1- تحقیقات داخلی 26
2-6-2- تحقیقات خارجی 34
2-7- جمع بندی و چهارچوب نظری تحقیق 45
منابع 47