استقرار عدالت در سازمان و موانع اجرای تحقق عدالت سازمانی

استقرار عدالت از یک سو به آگاهی، انگیزه، بینش درست، اندیشه واخلاق ونظام حقوقی وقانون گذاری عادلانه نیاز دارد و از سوی دیگر با موانع ومشکلات فراوان روبروست . اجرای عدالت در جامعه به پرورش وتربیت انسانها ی عادل بستگی دارد انسانهایی که در زندگی شخصی به عدالت عشق بورزند ودر روابط اجتماعی با دقت وقاطیعت عدالت را دوست بدارند.

یکی از موانع اصلی تحقق عدالت درسازمان ها، عدالت محور نبودن اهداف آنهاست؛ به ویژه توجه به اینکه در بوروکراسی های ماشینی، بیشترین وجه همت و انرژی سازمان-ها، به تحقق اهداف معطوف می شود. بنابراین، اگر طریق تحقق اهداف ، به صورتی غیرعادلانه ترسیم شود ، ناگزیر بیشترین وجوه همت و تلاش های سازمانی، معطوف به بی عدالتی خواهند بود . در واقع اگر اهداف عادلانه نیز با بی عدالتی کسب شوند، رفتارهایی در سازمان شایع و جاری می شوند که مستمراً عدالت را تخطئه می کنند. بدین ترتیب اهداف، استراتژی ها، خط مشی ها و برنامه ها ضمن اثرگذاری بر فراگرد و روند طراحی ساختار سازمان، به رفارهای آن نیز سمت و سو می دهند.

فهرست مطالب
مقدمه 1
بخش اول: عدالت 3
2-1- بررسی نظریه های پیرامون عدالت سازمانی 3
2-1-1 معنای لغوی عدالت 3
2-1-2 بحث مفهومی و اصطلاحی عدالت 4
2-1-2-1 عدالت در قرآن 4
2-1-2-2 عدالت در سيره‌ي نبوي 6
2-1-2-3 عدالت در اندیشه سیاسی امام علی (ع) 11
2-1-2-4 عدالت از نظر افلاطون 12
2-1-2-5 عدالت از ديدگاه شهيد مطهري 14
2-1-3 عدالت صوري و ماهوي 17
2-1-4 عدالت طبيعي و حقوقي 18
2-1-5 مروري بر مباني عدالت در فلسفه اجتماعي غرب 18
2-1-5-1 يونان باستان 18
2-1-5-2 اروپاي پس از رنسانس 19
2-1-5-3 غرب معاصر 19
2-1-5-4 گستره عدالت در فرهنگ اسلامي 20
2-1-5-5 فلسفه 21
2-1-5-6 اخلاق 21
2-1-5-7 فقه 21
2-1-5-8 اجتماع و سياست 22
2-1-6 موانع استقرار عدالت 22
2-1-7 عدالت اجتماعی 23
2-1-8 ابعاد عدالت اجتماعی 25
2-1-8-1 برابری و مساوات 25
2-1-8-2 قانون مندي 26
2-1-9 راهكارهاي تامين عدالت اجتماعي 27
2-1-9-1 قانون صحيح 27
2-1-9-2 قانون گرايي 27
2-1-9-3 اخلاق 28
2-1-9-4 شايسته سالاري 29
2-1-9-5 نظارت اجتماعي 29
2-1-9-6 پيوند استوار حكومت و ملت 30
2-1-9-7 زي مردمي داشتن كاگزاران نظام 30
2-1-9-8 مبارزه با ستمگران 30
2-1-10 مفهوم عدالت سازمانی 31
2-1-11 تعریف عدالت سازمانی 34
2-1-12 مدل عمومي عدالت سازماني 36
2-1-13 ابعاد عدالت در سازمان 36
شکل (2-1): مؤلفه های عدالت سازمانی (ایوانسویچ و ماتسون 1996، 567) 36
2-1-13-1 عدالت توزیعی 36
2-1-13-1-1 نظریه برابری 40
2-1-13-1-2 واكنش‌هاي افراد در مقابل برابري و نابرابري ادراك شده 42
2-1-13-1-3 کاربردهای مدیریتی نظریه برابری 45
2-1-13-1-4 مدل قضاوت عادلانه 46
2-1-13-1-5 معيارهاي عدالت توزيعي 47
2-1-13-2 عدالت رویه ای 48
2-1-13-2-1 راهکارهای درک عادلانه رویه ها 50
2-1-13-3 عدالت تعاملی 51
2-1-14 طبقه‌بندي گرين برگ از عدالت 53
2-1-15 کانون های عدالت سازمانی 55
2-1-16 عوامل مؤثر بر درک عدالت در سازمان 55
شکل (2-2): عوامل مؤثر بر درک عدالت در سازمان (امیرخانی 1387، 93) 56
2-1-16-1 پیامدهایی که شخص از سازمان دریافت می کند 56
2-1-16-2 رویه های سازمانی 56
2-1-16-3 خصوصیات ادراک کننده 56
2-1-16-4 ویژگی های شخصیتی 57
2-1-16-5 ویژگی های جمعیت شناسی 57
2-1-17 نتایج حاصل از درک عدالت در سازمان 59
شکل (2-3): نتایج حاصل از درک عدالت در سازمان ( حسین زاده و ناصری 1386، 20) 59
2-1-17-1 عملکرد کاری 59
2-1-17-2 رفتار شهروندی سازمانی 60
2-1-17-3 رفتار خلاف انتظار و ترک شغل 60
2-1-17-4 واکنش های نگرشی و احساسی نسبت به پیامدهای خاص، سازمان و سرپرست 61
2-1-17-5 افزایش تعهد سازمانی 61
2-1-17-6 رضایت شغلی و رضایت مشتری 62
شکل (2-4): پیشآیندها و پیامدهای عدالت سازمانی (حسین زاده و ناصری 1386، 20) 64
2-1-18 قوانین شش گانه برای استقرار عدالت سازمانی 64
2-1-19 مديريت منابع انسانی و عنصر عدالت 65
2-1-19-1 عدالت در استخدام افراد سازمان 65
2-1-19-2 عدالت در طراحی نظام جبران خدمات 66
2-1-19-3 عدالت در آموزش کارکنان 67
2-1-19-4 عدالت در طراحی سیستم های انضباطی 68
2-1-19-5 عدالت در اخراج کارکنان 69
2-1-19-6 عدالت در طراحی نظامِ ارزيابی كاركنان (تعيين شايستگی) 69
2-1-20 موانع اجرای تحقق عدالت سازمانی 71
شکل (2-5): موانع اجرای تحقق عدالت سازمانی (پورعزت 1388، 33) 71
2-1-20-1 تعریف نشدن اهداف و استراتژیها بر محور عدالت 71
2-1-20-2 محیط 72
2-1-20-3 اندازه سازمان 73
2-1-20-4 ساخت قدرت و کنترل 74
2-1-20-5 موانع آگاهانه 75
2-1-20-6 موانع نا آگاهانه ( سوء ادراکات) 75
2-3- بررسي تحقيق‌هاي انجام شده 78
2-3-1 بررسی تحقيقات انجام شده در مورد عدالت سازماني 78
2-3-1-1 تحقيقات انجام شده در داخل كشور 78
2-3-2-2 تحقيقات انجام شده در خارج كشور 82
2-4- چهارچوب نظری تحقیق 86
2-5- مدل مفهومی تحقیق 88
2-7- فرضيه‏هاي تحقیق 91

منابع و مآخذ 91
فهرست منابع فارسی 91
فهرست منابع انگلیسی 100