ارزیابی قراردادهای جدید نفتی

مهندسی شیمی
دانلود مقاله رشته نفت ارزیابی قراردادهای جدید نفتی مقدمه قرارداد جدیدی که اخیراً توسط شرکت ملی نفت ایران برای بخش بالادستی طراحی‌شده است به[2]IPC یا «قرارداد نفتی ایران» معروف است و کلیه عملیات نفتی را از اکتشاف و حفاری گرفته تا توسعه و بهره‌برداری و ازدیاد برداشت شامل می‌شود. در این گزارش، نخست تفاوت اساسی این قرارداد با انواع قراردادهای نفتی‌ای که در طول تاریخ صنعت نفت کشور منعقدشده است مورد بررسی قرار داده و سپس به آثاری که اجرای این قرارداد در ساختار شرکت ملی نفت ایران و نیز آینده صنعت نفت کشور خواهد داشت، پرداخته‌‌ایم. سپس تفاوت این قرارداد با قراردادهای بیع متقابل به‌اجمال بیان‌شده و نهایتاً این گزارش با پیشنهادهایی برای اصلاح این قرارداد و تذکر برخی نکات مغفول در طراحی قراردادهای نفتی، به پایان خواهد رسید[3]. ازجمله قراردادهای نفتی بسیار مهم در طول تاریخ نفتی کشور می‏توان به دو قرارداد «رویتر» و «دارسی» اشاره کرد. امتیاز بهره‏برداری از منابع معدنی کشور ازجمله نفت خام برای نخستین بار در زمان ناصرالدین‌شاه قاجار در سال 1251 شمسی به رویتر[4] انگلیسی اعطا شد. این امتیازنامه، سیزده سال بعد از تولد صنعت جدید نفت در جهان به امضاء رسید. «امتیازنامۀ نفت و موم طبیعی معدنی» موسوم به امتیازنامۀ دارسی در سال 1280 شمسی از طرف مظفرالدین شاه قاجار به دارسی، از اهالی اسکاتلند، اعطا شد[5] (درخشان، 1392: 58). ویژگی بسیار مهمی که قرارداد جدید نفتی را از کلیه قراردادهای منعقده از امتیازنامه رویتر و امتیازنامه دارسی تا الآن متمایز می‌کند این است که هر شرکت نفتی خارجی که بخواهد در بخش بالادستی نفت سرمایه‌گذاری کند باید شریک ایرانی داشته باشد. به‌موجب بند 4-1 «در هر قرارداد برحسب شرایط، شرکت‌های صاحب صلاحیت ایرانی با تأیید کارفرما، به‌عنوان شریکِ شرکت یا شرکت‌های معتبر نفتی خارجی حضور دارند و با حضور در فرآیند اجرای قرارداد، امکان انتقال و توسعۀ دانش فنی و مهارت‌های مدیریتی و مهندسی مخزن به آن‌ها میسر می‌شود». کلمات کلیدی: قراردادهای نفتی قراردادهای جدید نفتی ایران نقد و بررسی قراردادهای جدید نفتی فهرست مطالب بررسی قراردادهای جدید نفتی مخازن مشترک بهانه‌ای برای قراردادهای جدید نفتی 1 1- تفاوت اساسی قرارداد جدید نفتی با سایر قراردادهای نفتی منعقده در ایران 2 بااین‌وجود در رد استدلال فوق‌الذکر ممکن است اشکالاتی به شرح ذیل مطرح شود: 5 2- تفاوت اصلی IPC با قراردادهای بیع متقابل 6 3- ضعف شدید قرارداد جدید نفتی در انتقال و توسعۀ فناوری 8 4- پیشنهادهایی برای اصلاح قرارداد جدید نفتی 10 نکته اول: ویژگی‏‏های مطلوب قراردادهای نفتی 11 نکته دوم: ضرورت سازگاری قراردادهای نفتی با سیاست‌های بهینه بهره‌برداری از مخازن نفت و گاز 13 نکته سوم: مغایرت قراردادهای نفتی با اصول حاکم بر اقتصاد مقاومتی 13 نکته چهارم: ضرورت بهره‌برداری از مخازن مشترک: بهانه‌ای برای توجیه هر نوع قرارداد نفتی 15 نکته پنجم: محرمانه بودن قراردادهای نفتی 16 منابع و مآخذ: 17