اختلال تيك

تيك را مي توان پرش غير عادي و مكرر عضلات چهره تعريف كرد كه ويژگي هاي خاص خود را داراست و به صورت هاي گوناگون عنوان مي شود . تيك ها معمولا سريع و تكراري هستند و به عنوان حركات كليشه اي شناخته مي شوند كه شخص نمي‌تواند آنها را كنترل كند . در طبقه بندي اختلالات تيك با سه طبقه ي كلي تحت عنوان اختلالات تورت اختلال تيك صوتي يا حركتي مزمن و اختلال تيك گذرا سرو كار داريم كه به طور كلي درمان روانشناختي اختلالات تورت در مقايسه با درمان روان شناختي اختلالات تيك صوتي يا حركتي مزمن و همچنين اختلال تيك گذرا كارايي بالاتري را نشان مي دهد.

اختلالات تيك طبقه اي از اختلالات حركتي مي باشند . كه ويژگي بارز آنها حركت سريع ، تكراري و غير ارادي عضلات است . آنها را مي توان به عنوان گذرا يا مزمن طبقه بندي كرد و اين وضعيت بستگي به اين دارد كه چگونه اختلال مشهود شده است . و ملاك تميز براي تيك هاي مزمن يا گذرا حداقل يك سال است بدين ترتيب كه اگر يك سال تيك بارز شده باشد آن را به عنوان تيك مزمن محسوب مي كنند (وبر،1984ص 775)

تيك ممكن است در يك يا چند دسته از عضلات مخطط بدن يا حتي عضو ديده شود. اين حركات ظاهرا به منظور خاص صورت نمي گيرند ولي بي‌علت و بدون انگيزه هم نيست و در كودكان و نوجوانان شاد ، ايمن و متعادل از نظر رواني ، عاطفي و هيجاني كمتر ديده مي شود . بين شدت تيك و شدت كشمش هاي عاطفي وهيجاني همواره رابطه ي نزديكي وجود دارد . مثلا مشاهده شده است كه كودكي كه از لحاظ تحصيلي هم از طرف اولياي مدرسه و هم به علت داشتن پدري سخت گير مورد سرزنش بوده دچار تيك سر شده است اما در تعطيلات تابستان اين عارضه به كلي از بين رفته است . فرستادن چنين كودكي به مدرسه شبانه روزي و قطع تماس با پدرش باعث رفع تيك شده است . در واقع تيك نمايانگر نوعي تخليه ي رواني و نشانه ي ناراحتي هاي عصبي است . به همين دليل آن را يكي از علائم نوروتيك به شمار مي‌آورند . يكي از نكات و ويژگي هاي مهم در رابطه با تيك از بين رفتن آنها درهنگام خواب است .

در سبب شناسي تيك با ديدگاه تحليل رواني : ديدگاههاي يادگيري ، مدل كنشگر ، نقطه نظر پزشكي و سبب شناسي عصبي سرو كار داريم . با اين وجود در ديدگاه يادگيري روش حساسيت زدايي منظم و تقليل اضطراب مي تواند كارايي بالايي را براي درمان تيك فراهم سازد . تيك را بعضي ارثي مي دانند و مي گويند كه دربعضي خانواده‌ها زياد ديده مي شود چون در اين خانواده ها ميزان درگيري ها ، بيماري هاي عصبي و هيجانات زياد است لذا بهتر است تيك را يك پديده ي خانوادگي بدانيم نه ارثي و به علاوه انتقال ارثي آن تاكنون ثابت نشده است .