چگونه توانستم همکاران دبیرستان را نسبت به صرف صبحانه در مدرسه علاقه مند سازم ؟

بيان مسأله

اينجانب …… مدت 8 سال است كه در آموزش و پرورش مشغول خدمت هستم.و 4 سال است که به عنوان خدمتگزار در دبیرستان دخترانه استعداد های درخشان كه دانش‌آموزانش از لحاظ درسي و انضباطي در وضعيت مطلوبي قرار دارند مشغول به خدمت شدم .با مشاهده اينكه دبیران و سایر همکاران این آموزشگاه صبحانه و تغذيه‌ي درست و منظمي نداشتند و بعضي از آنها بدون خوردن صبحانه در مدرسه حاضر مي‌شدند تصميم به انجام اقدام پژوهي در زمينه فوق گرفتم. دلیل انجام پژوهش و ترغیب من به این کار عواملی چون خشک شدن نان در آموزشگاه و عدم خوردن صبحانه و سرد شدن چای ،جمع شدن حشرات و… بود که این عوامل مرا به انجام این پژوهش عملی ترغیب نمودند. برای انجام این پژوهش دست به اقدامات زیر زدم: علت اين مشكل را جويا شدم. نسبت به خصوصيات اخلاقي همکاران در مورد استفاده از تغذيه‌ي صحيح آشنايي پيدا كردم. با يك پرسش اطلاعات زيادي از همکاران بدست آوردم. الف) چه تعداد از همکاران صبحانه و تغذيه‌ي درست دارند؟ ب) چه تعدادي از همکاران علاقه‌اي به تغذيه‌ي صحيح و سالم نداشتند؟ لذا ابتدا به مطالعه‌ي كتابهايي در مورد تغذيه‌ در قرآن پرداختم. خداوند از نظر تكويني و خلقتي در كنار حس گرسنگي احساس سيري را نيز در سازمان وجودي انسان قرار داده و با مشاركت حواس بينايي و چشايي به درك كيفيت غذا مجهز كرده است ولي چون او با داشتن موهبت اختيار مي‌تواند عملكردهاي طبيعي حواسش را به ناهنجاري نيز سوق دهد. لذا از طريق رهنمودهاي تشريعي هم وي در اين زمينه به اعتدال و اجتناب، از افراط و توجه به نحوه‌ي انتخاب و گزينش حلالها و پاكيزه‌ها هشدار داده است تا مراقب كم و كيف مقدار و نوع غذاي مصرفي‌اش باشد و عوارض حاصله از انتخاب نامناسب و يا خارج از اعتدال را پيش‌گيري كند كه اين رهنمودها بعنوان «مسائل بهداشتي تغذيه» در قرآن قابل بررسي و توجه خواهد بود در آيه‌ي 22 سوره‌ي بقره مي‌بينيم با توجه به اينكه تمام مواد و عناصر خلقت آدمي و منشأ رشد همه‌ي محصولات غذايي از زمين است خداوند آن را مقدم بر ديگر نعمت‌هاي لازم براي بشر منظور و بيان داشته است سپس به دومين عامل حيات بخش وي يعني آسمان و هوا كه در هر «دم» به آن نيازمندي دارد اشاره فرموده و پس از آن به آب كه مايه و اساس حيات سلولي و عامل اصلي حفظ شرايط محيط داخلي بدن يا «هموستاز» است مي‌پردازد و در پي آن ايجاد انواع محصولات نباتي و ميوه‌ها را به عنوان بخشي از نعمت‌هايش براي انسان يادآوري مي‌كند. آيات 65 تا 73 سوره نحل نيز از جمله‌ آياتي است كه خداوند كريم نسبت به مسائل تغذيه‌ و رزق انسان در آنها اشاراتي فرموده است، به اين ترتيب در آيه وَ آَنّ ُُِكُمَ اِلّاَُنعُمِ لُعُبّرِة نَِسَُقيّكِمُ مِمُا فِيَ بُِطُوِنَُه مُِّن ُبِيُن َُفِرّثِ و دَم لِبّناْ خاِلُّصّا ِسُِاُئَغّا لّلْشِرُبّيِنَ سرسبز و زنده شدن زمين پس از خواب و مرگ زمستاني‌اش مطلب را آغاز مي‌نمايد و در واقع آب را با داشتن نقش اول به عنوان مهم‌ترين عامل حيات بخش و نخستين نياز غذايي زمين و انسان معرفي مي‌فرمايد. در آيه‌ي 66 مسأله‌ي شير به عنوان ماده‌ي غذايي سازنده و گوارا با نوشندگان و علاقمند‌انش مشخص شده است و چون شير اولين ماده‌ي غذايي تمام پستانداران از جمله انسان است به علت ارزش غذايي جامع و بنيادي آن در تأمين سلامت و رشد و نمو ابناي بشر از نخستين ساعات پس از ولادت آن را در مقام دوم قرار داده است و بيان «خالصاً سائقا للشاربين» را نيز در ارتباط با رشد استخواني و حالت رضايت‌مندي شيرخواري مي‌توان از جلوه‌هاي ديگر آن دانست. بطور كلي در اين مجموعه آيات مي‌بينيم كه خداوند از دو نعمت مايع و جامد (آب و زمين) دو محصول نباتي (خرما و انگور) و از دو فرآورده‌ي حيواني (شير و عسل) و نعم ديگر انسان را متذكر ساخته و در پايان هر آيه وي را به تفكر و تعقل دعوت فرموده است يا بعبارت ديگر خداوند تمام زندگي انسان را با نيازهاي ضروري آن از نظر مادي، معنوي و رفتاري بصورت فردي و اجتماعي برايش مطرح كرده با تذكر هر نكته، مطلب را با جمله «لا يه لقوم يسعمون» «لا لقوم يعقلون» ،«لا يه لقوم يتفكرون» پايان داده و به طرق مختلف اذهان و عقول مردم را به اين نكات هدايت كننده متوجه كرده است. توصيف وضعيت موجود بارها و بارها متوجه این مشکلات شده ام : خشک شدن نان،سرد شدن چای،جمع شدن حشرات،عدم علاقه همکاران به خوردن صبحانه و…. مشکل را با مدیر آموزشگاه و سایر همکاران مطرح کردم نظرات آنان را هم جویا شدم آنها نیز از این موضوع گلایه داشتند وابراز داشتند نخوردن صبحانه مشاهده شده و به گونه های مختلف سبب شده که تمرکز همکاران در آموزشگاه به هم بریزد و کارایی لازم را نداشته باشند. با نتیجه گیری از مشورت با پرسنل معاونین و همکاران متوجه شدم که این مشکل تقریبا همه کادر آموزشگاه است.از آنجایی که نخوردن صبحانه موجب سوء تغذیه و کاهش کارایی دبیران و سایر عوامل می‌شود و دبیرانی که صبحانه نمی‌خورند به دلیل کاهش دریافت مواد غذایی و کاهش انرژی بدن، زودتر خسته می‌شوند و تمرکز و قوه خلاقیت آنها در کلاس درس، کاهش می‌یابد. بر آن شدم تا این مشکل را حل کنم. در همین راستا با خود همکاران نیز مشورت کردم و سوالاتی از آنان پرسیدم : 1- چرا عده ی زیادی از عوامل آموزشگاه از خوردن صبحانه امتناع می کنند؟ 2- چرا برخی از همکاران با وجود آگاهی از تاثیر صبحانه بر یاددهی و تمرکز و کارایی باز هم صبحانه نخورده به مدرسه می آیند؟ و یا بدون خوردن صبحانه کار خود را شروع می کنند. پاسخ های همکاران با اینکه اغلب آنها واقعیت داشت اما دلایلی منطقی برای نخوردن صبحانه نبود