چکیده :
یکی از راههای تربیت دینی نوجوانان ، شرکت دادن آنها در نماز جماعت می باشد من به عنوان معاون پرورشی ، وظیفه دارم دانش آموزان را نسبت به انجام و یادگیری رفتارهای مذهبی ترغیب نمایم و در تربیت دینی دانش آموزان نقش مهم و تأثیر گذار ی دارم ، که یکی از این رفتارها و راههای تربیت دینی آنان ، خواندن نماز جماعت است . متاسفانه در آموزشگاه من تعداد کمی از دانش آموزان در نماز جماعت شرکت می نمودند و این این مسئله برای بنده تعجب آور بود و بسیار بنده را آزار می داد و طوری شده بود که در همان هفته اول مدرسه تمام اشتغال فکری بنده را این موضوع به خود اختصاص داده بو که چرا دانش آموزان بنده اینقدر کم از نماز استقبال می کنند و چه دلایلی ممکن است که این موضوع رخ دهد ؟ چگونه بنده می توانم دانش آموزانم را به نماز خواندن و شرکت در نماز جماعت مدرسه تشویق و ترغیب نمایم .این مسئله را با مدیر ، اعضای انجمن اولیاء و دبیران مدرسه در میان گذاشتم و پس از چند جلسه ایی که با مدیر ، اعضای انجمن اولیا مدرسه و شورای دبیران داشتم مسائل زیر را به مشورت گذاشتیم : 1- آیا دانش آموزانی که در نماز شرکت نمی کنند ، به نماز خواندن علاقه ای ندارند؟ 2- آیا نماز را بلد هستند؟ 3- آیا ممکن است در خانه، یا مسجد روستا نماز بخوانند که در نماز مدرسه شرکت نمی کنند ؟ 4- آیا ممکن است والدین آنها نماز نخوانند و به نماز خواندن فرزندانشان اهمیت ندهند؟ 5- آیا ممکن است مقدمات نماز مثل وضو را بلد نباشند؟ 6- آیا شرایط خواندن نماز جماعت را بلدند و اهمیت نماز جماعت را می دانند؟ 7 – شاید وقت نماز و محل برگزاری نماز مدرسه مناسب نباشد ؟
توصيف وضعيت موجود
این جانب فاطمه سیف معاون پرورشی مجتمع حضرت مریم (س) مدت 14 سال است كه در آموزش و پرورش مشغول خدمت هستم.بنده در رشته علوم تربیتی دارای مدرک لیسانس هستم و در پایه اول مقطع متوسطه اول آموزشگاه فاطمه الزهرا(س) که زیر مجموعه مجتمع حضرت مریم (س) می باشد با دانش آموزان سر و کار دارم. در آموزشگاه فوق بعضي این دانش آموزان با انگیزه زيادي در نماز جماعت مدرسه شرکت نمی کنند ، برخی از آن ها در زمان برگزاری نماز در کلاس می مانند یا در گوشه ای ازحیاط مدرسه به بازی مشغول می شوند ، برخی دیگر بدون وضو درنماز حاضر می شوند ، بیشتر آن ها درحین برگزاری نماز جماعت با یکدیگر صحبت می کنند ، عده ای از آن ها مهر یکدیگر را به کناری می اندازند ، برخی با یکدیگر شوخی کرده وبا صدای بلند می خندند ، حتی دربعضی موارد باهم شوخی یا دعوا نیز می کردند با توجه به این که قبل ازشروع نماز دقایقی را جهت آموزش نماز و مقررات مربوطه اختصاص می دادم وهمچنین در خصوص فضایل نماز صحبت می کردم بازهم بیشتر دانش آموزان نسبت به نماز بی توجه بوده و با بی میلی درنماز شرکت کرده ونظم نماز را برهم می زدند ؛ از این رو تصمیم گرفتم به طور علمی به رفع این مشکل بپردازم . امام علی (ع): نماز رحمت الهی؛ « اگر نماز گزار بداند که چقدر از رحمت(خداوند تعالی ) او را گرفته است، سرش را از سجده برندارد . » انسان حریص و کم طاقت آفریده شده است؛ هنگامی که بدی به او رسد، بیتابی کند و هنگامی که خوبی به او رسد، مانع دیگران میشود مگر نمازگزاران، آنها که نمازها را مرتباً به جای می آورند. باتوجه به اهمیت نماز اگر من به این مسأله به طور علمی بپردازم باعث می گردد که علاقه ی دانش آموزان به نماز بیشتر شود ، با میل ورغبت و انگیزه ی الهی در نماز جماعت مدرسه شرکت کنند و نظم وآداب نماز را در حین اجرای نماز رعایت کنند حتی باعث می گردد دانش آموزان درآینده افرادی نماز خوان بارآیند و تأثیر مثبتی روی اطرافیان خود نیز داشته باشند. ولی اگر به این مسأله به طور علمی نپردازم و علاقه وانگیزه ی بچه ها را نسبت به نماز به خصوص نماز جماعت مدرسه افزایش ندهم ممکن است علاقه وانگیزه ای در دانش آموزان نسبت به نماز ایجاد نشود و بی نظمی در نماز جماعت مدرسه بیشتر شده و از تعداد شرکت کنندگان درنماز کاسته شود . همچنین امکان دارد درآینده نیز نسبت به نماز کم اهمیت بوده وآن را سبک شمارند که آثارمخربی درزندگی فردی و اجتماعی آنان خواهد گذاشت . واقيموالصلوة و اتوا الزكوة و اركعوا مع الراكعين. و نماز را برپا داريد، و زكات بپردازيد و با ركوع كنندگان ركوع كنيد. قرآن كريم دستور داده تا مسلمانان نماز را به بهترين و زيباترين شكلش، كه جماعت است بخوانند. حتي در قبل از اسلام، در اديان گذشته نيز، نماز جماعت مورد تأكيد خداوند بوده است. روايات اسلامي در پاداش و ارزش نماز جماعت فراوان است. در حديث معروفي كه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) از جبرئيل نقل كرده اند، مي فرمايند: خداوند متعال وعده داده است كه اگر عدد حاضران در نماز جماعت بيش از ده نفر باشد، اگر تمام درياها مركب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائكه نويسنده شوند، نتوانند ثواب يك ركعت آن را بنويسند. بر اساس احاديث گهربار معصومين (عليهم السلام) رفتن به مسجد براي شركت در نماز جماعت و درك نماز جماعت از ابتداي تكبيرة الاحرام اجر و پاداش بسيار زيادي دارد و نماز جماعت كوتاه و مختصر بر نماز طولاني برتري دارد؛ و نيز پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) فرموده اند: «در نماز جماعت حاضر شويد، اگر چه با دشواري و سختي باشد.» حضرت امام صادق (عليه السلام) فرمودند: « در زمان پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) مردي به علت نابينايي در نماز جماعت شركت نمي كرد. روزي به خدمت پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) رسيد و عرض كرد: من نابينايم و صداي اذان را مي شنوم، اما كسي نيست كه دستم را بگيرد و مرا به مسجد بياورد حضرت فرمودند: طنابي از خانه تا مسجد قرار بده و با آن خود را به نماز جماعت برسان.»