دانلود درس پژوهی علوم پنجم ابتدایی رنگ های نور

هدف کلی : آشنایی دانش آموزان با رنگهای تشکیل دهنده نور خورشید

اهداف جزیی: 1 – بدانندکه نور خورشید از رنگهای گوناگون تشکیل شده است 2 – باوسایلی که در اختیار دارند نحوه ساختن رنگین کمان را بیاموزند 3 – با دیدن رنگین کمان به قدرت و عظمت خداوند پی برده و سپاسگزار باشند 4 – کاربرد منشور را بدانند اهداف رفتاری : 1 – رنگهای تشکیل دهنده نور خورشید را نام ببرند ( دانستنی ) 2 – با استفاده از وسایلی که در اختیار دارند رنگین کمان بسازند ( مهارتی ) 3 – منشور را تعریف کنند ( مهارتی ) 4 – نقاشی رنگین کمان را روی یک صفحه کاغذ با در نظر گرفتن ترتیب رنگ ها با علاقه ترسیم کنند ( نگرشی ) نکات کلیدی : رنگهای نور – منشور – رنگین کمان مواد و وسایل مورد نیاز : سی دی ، لوله خودکار بیک ، منشور ، شیلنگ آب با توصیه لازم در خصوص صرفه جویی آب فضا و مدل کلاس : کلاس معمولی و حیاط مدرسه روشها و راهبردهای انتخابی برای تدریس : روش حل مساله راهبرد ایجاد انگیزه : معلم : با قرار دادن چند سی دی در مقابل نور آفتاب رنگین کمان بزرگی در سقف کلاس ایجاد می نماید و توجه دانش آموزان را به رنگهای مختلف نور خورشید جلب می نماید و از آنها می پرسد که آیا تا کنون رنگین کمان دیده اید ؟ امروز می خواهیم دلیل تشکیل رنگین کمان و رنگهای نور را یاد بگیریم

ارزشیابی تشخصی : 1 – مسیر و حرکت نور است الف) مایل ب) مستقیم ج) پراکنده د) اریب 2-نور الف) موجب دیدن اجسام می گردد ب)یکی از شکلهای انرژی است ج) در برخورد با اجسام تیره از آنها عبور نمی نماید و جذب آنها می گردد د)همه موارد 3 – نور در برخورد با سطح صیقلی چه می گردد ؟ 4 – هر چه رنگ جسمی روشن تر باشد نور را الف ) کمتر بازتابش می نماید ب ) بیشتر جذب می نماید ج ) بیشتر بازتابش می نماید د ) بیشتر عبور می نماید اجرای مراحل روش

مرحله نخست :مشخص کردن مساله معلم : بچه ها امروز مسئله ای پیش روی ماست که می خواهیم با یک روش علمی آنرا بررسی کنیم همان طور که می دانید ، یکی از ویژگی های بارز یک محقق و دانشمند ، شناخت مسئله ، بررسی آن و رسیدن به یک واقعیت علمی است در این درس ، باید بسیاری از موقعیت های کار تحقیق را تجربه کنید و بکوشید در مدار علم و تفکر منطقی و حدس و گمان علمی حرکت کنید بنابراین ، حوصله ، جدیت و مقاومت ، در این کار نقش مهمی ایفا می نماید مسئله ی امروز ما این است : دلیل تشکیل رنگ های مختلف از نور چیست ؟ چرا رنگین کمان تشکیل می گردد ؟ همه ی شما واژه های بکار رفته در این مسئله را درک می کنید اما اگر در مورد مفاهیم اشکالی دارید ، سوال کنید

مرحله دوم :جمع آوری اطلاعات برای ساخت فرضیه معلم : برای اینکه بتوانید جواب هایی برای سوالات پیدا کنید باید از مطالعه کتاب و گفتگو با دوستان ، به جمع آوری اطلاعات بپردازید زیرا ارائه یک فرض به پیش دانسته ها نیاز دارد

مرحله سوم :فرضیه سازی پس از بررسی های مقدماتی ، هر یک از دانش آموزان به صورت انفرادی یا گروهی ( ترجیحا گروهی ) فرضیه های پیشنهاد می کنند طبیعی است که ممکن است اکثر فرضیه ها نادرست باشد اما لذت روش حل مسئله در این است که با تحقیق و بررسی علمی ، به درستی و نادرستی فرضیه ها پی ببریم ، بعضی ها گمان می برند که ثابت کردن درستی فرضیه کار ارزشمندی است و اگر فرضیه ای ثابت نشود ، کاری انجام نشده و تحقیق شکست خورده است در حالی که چنین نیست و فرایند فرضیه سازی نحوه بررسی و کنترل آن بسیار مهم است و نتیجه ای ، اعم از مثبت یا منفی از اعتبار علمی فعالیت نمی کاهد باید توجه داشت که امکان دارد دانش آموزان ، فرضیه های زیر را پیشنهاد کنند گروه 1 : دلیل تشکیل رنگهای مختلف و رنگین کمان از نور ، تغییر سرعت نور است گروه 2 : دلیل تشکیل رنگهای مختلف و رنگین کمان از نور ، رنگین بودن نور است گروه 3 : دلیل تشکیل رنگهای مختلف و رنگین کمان از نور ، تجزیه نور می باشد گروه 4 : دلیل تشکیل رنگهای مختلف و رنگین کمان از نور ، برخورد نور با سطح صیقلی است گروه 5 : دلیل تشکیل رنگهای مختلف و رنگین کمان از نور ، سفید بودن نور است

مرحله چهارم : آزمایش و فرضیه در این مرحله ، معلمان از دانش آموزان می خواهد از فرضیه هایی که ساخته اند ، با دلایل و وسایل مورد نیاز از آنها دفاع کنند در اینجا ، منظور از بررسی فرضیه این است که دانش آموزان ، متغیرهای اعلام شده در فرضیه ها با وسایل و محیط گوناگون آزمایش کنند به این ترتیب اگر گروهی دلیل تشکیل رنگ های مختلف نور و رنگین کمان را برخورد نور با سطح صیقلی را فراهم کنند و نور را در آن مشاهده کنند

مرحله پنجم : نتیجه گیری ، تعمیم و کاربرد معلم : از تلاش شما متشکرم ، من بدون آنکه به نتایج فکر کنم ، تلاش را مثبت ارزیابی می کنم که به اهداف زیادی رسیده ایم بدین ترتیب گروهها مراحل انجام دادن کار و فرضیه خود را بیان می کنند و نتایجی که بدست آورده‌اند ، مطرح می کنند و بقیه دانش آموزان نظر خود را بیان کنند ، همه گروهها گزارش خود را ارائه می دهند و در جریان این مرحله ، فرضیه های آنان بررسی و آزمایش می گردد در پایان فرضیه های ثابت شده به مشابه یک اصل پذیرفته می گردد و تایید می گردد مانند استفاده از شلنگ آب و گلاب پاش در حیاط مدرسه ، استفاده از منشور و سی دی ، به درستی فرضیه پی ببریم و بتوانیم آن را به همه ی موقعیتهای مشابه تعمیم دهیم در پایان درس ، معلم باید ذهن دانش آموزان را به اجرای مراحل تحقیق به روش حل مسئله در امور زندگی جلب کند و از آنان بخواهد برای رسیدن به اهداف خود ، اطلاعات صحیحی جمع آوری کنند و به بررسی و تجزیه و تحلیل آنها بپردازد

ارزشیابی پایانی : 1 – برای تجزیه نور از کدام یک از وسایل زیر استفاده می گردد؟ الف ) عینک ب ) منشور ج ) تلسکوپ د ) عدسی 2 – معمولا در چه موقعی در آسمان رنگین کمان تشکیل می گردد ؟ 3 – نور سفید به چه رنگ هایی تجزیه می گردد ؟ 4 – تجزیه نور خورشید در برخورد با منشور به دلیل رنگ ها است الف ) مقدار تشکیل دهنده ی ب ) شباهت ج ) اختلاف حجم د ) اختلاف سرعت 5 – رنگهای رنگین کمان به ترتیب عبارتند از : قرمز ، نارنجی ، زرد و الف ) سبز ، بنفش ، آبی ، نیلی ب ) سبز ، آبی ، نیلی ، بنفش ج ) سبز ، آبی ، بنفش ، نیلی د ) آبی ، نیلی ، سبز ، بنفش ارائه تکالیف : الف : تکلیف تمرینی : 1 – با چه آزمایش هایی می توان نور را تجزیه کرد ؟ در منزل آزمایش کنید 2 – پایین ترین رنگ در رنگین کمان کدام است ؟ ب:تکلیف خلاقیتی : در منزل فکر کنید که چگونه می توان از طریق منشور رنگ های تجزیه شده رنگ سفید را دوباره به رنگ سفید تبدیل کرد و به کلاس گزارش دهید ؟