چکیده :
انشا تراوشات فکری نویسنده در مورد موضوعی خاص است حال این که این تراوشات چگونه و با چه فکر و بیانی روی کاغذ جاری می گردد و به قوانین احتیاج دارد و در این موارد هر دبیر ادبیاتی راهکار و روش تدریس به خصوصی دارد که طی سالیان تدریس خود هر کدام را ارزیابی می نماید و بهترین روش را در کلاس به کار می گیرد. اکثر اوقات کلاس درس انشا و نگارش برای دانش آموزان کلاس خسته کننده تکراری و غیرقابل تحمل است، در حالی که این درس و این ساعت باید دهن را روشن، اندیشه را رها و روح و قلب را آرام سازد. دانش آموزان از عقاید بگویند، از نوشتن لذت ببرند، فکر کنند و تخیلشان را قوی سازند. کلاس درس انشا باید تمرین خوبی برای خوب نوشتن، خوب اندیشیدن و خوب سخن گفتن باشد، نه کلاس درس که فقط سوال گیج کننده «آیا می توانم بنویسم» را در ذهن دانش آموز بپروراند و غصه ی این که (این بار انشایم را چه کسی بنویسد!؟) او را از نوشتن بیزار سازد یا موضوعات نازیبا، غیرادبی و تکراری شوق نوشتن را از او بگیرد. وقتی دانش آموز بداند که انشا به معنی آفریدن جمله هایی است که حامل افکار و احساسات درونی ما راجع به موضوعی خاص است فکرش را به کار می اندازد تا بهترین جمله ها را به نمایش بگذارد و شنونده را سرشوق آورد تا صحبت هایش را گوش دهد و سعی می نماید بهترین عبارات را برگزیند و جملاتش از نظر نگارشی و دستوری از اشکال خالی باشد. کلاس درس انشا باید تمرین خوبی برای خوب نوشتن، خوب اندیشیدن و خوب سخن گفتن باشد. نوشتن انشا در کلاس، اعتماد به نفس، قدرت و تفکر و خلاقیت و استقلال را در دانش آموزان تقویت می نماید.
. مقدمه :
ارائه موضوع های پیشنهادی از سوی دانش آموزان در کلاس انشا ذوق نوشتن را در دانش آموزان تقویت می نماید. آرایه های ادبی باعث زیبایی نوشته شده و کاربرد آن قوه ی تخیل دانش آموز را فعال می سازد. تشویق دانش آموزان به مطالعه ی کتاب ضمن ترویج فرهنگ کتاب خوانی، مهارت آنها را در نوشتن افزایش داده و دانش آموز را در ارائه ی مطالب ارزشمند یاری می دهد. نوشتن داستان های کوتاه در زنگ انشا برای تقویت خلاقیت و قوه ی تخیل دانش آموزان مفید می باشد. با رعایت این موارد می توانیم در درس انشا شوق و علاقه ایجاد نمود و کلاس انشا را جذاب تر و متنوع تر نماییم. انشاء به معنی ایجاد کردن، پرورش دادن، ابداع و خلق کردن است.در اصطلاح ادبیات انشاء عبارت از نگارش جملات و عباراتی است که افکار نویسنده را به صورتی روشن و زیبا بیان کند که خواننده آنها را به سهولت بفهمد و برایش خوشایندو مطلوب باشد. یکی از دغدغه های مسئولان بحث خلاقیت است. به کارگیری مهارت های دبیر خلاق در روند یادگیری فراگیرندگان قدم موثری است که می تواند در تدریس زبان و ادبیات فارسی تحول و دگرگونی ایجاد کند. یکی از مهم ترین ویژگی های انسان، خلاقیت است. آدمها با استعدادهای درونی خود می توانند خلاق باشند. زمانی که این استعدادها و قدرت تفکر دانش آموزان پرورش می یابد و جهت دار می شوند، خلاقیت شکل می گیرد و یکی از ابعاد خلاقیت، خلاقیت در نوشتن است. متاسفانه درس انشاء در بعضی مدارس جدی گرفته نمی گردد در حالی که انشا هم یعنی خلاقیت. وقتی دانش آموز بداند که مدت زمان انشاء محدود است می کوشد افکارش را سریع مرور کند و افکار خود را هر چه سریعتر روی کاغذ بیاورد و بهترین استفاده را از حداقل زمان ممکن داشته باشد و می آموزد به دیگری وابسته نباشد، روی پای خود بایستد و می کوشد بهتر بنویسد. وقتی دانش آموز بداند که به انشایش به چشم نقد نگاه خواهند کرد می کوشد قبل از دیگران خودش انشایش را نقد کند و تا حد امکان مطالب زائد و بی ارزش را حذف و مطالب جالب تری را جایگزین کند. اگر دانش آموز تشویق شود کتاب هایی را که مطالعه می نماید خلاصه نویسی کند و زنگ انشا برای دوستانش بخواند او ضمن عادت به مطالعه و فرهنگ پذیری، در نوشتن انشاء نیز مهارت می یابد. اگر دانش آموز بداند که استفاده از احادیث و سخنان بزرگان دین و ادب به ارزش نوشته اش می افزاید همواره می کوشد ضمن مطالعه، از چنین مطالبی یادداشت بردارد تا به هنگام لزوم استفاده کند. اگر بداند آرایه های ادبی چه قدر نوشته اش را زیباتر می نماید قوه ی تخیل خود را به کار می گیرد و آرایه پردازی می نماید. وقتی دانش آموز بداند که اگر در انشایش جمله ای ارزشمند باشد که نظر دوستان را با جلب کند، آن ها یادداشت برمی دارند و او را تحسین می کنند، ناخودآگاه به سوی نوشتن جملات زیبا کشیده شده و در ضمن با یادداشت کردن مطالب مفید انشای هم کلاسی ها، می تواند در انشاهای بعدی خود نیز از آن ها بهره بگیرد و مطالب خود را نیز پربارتر کند.